દોસ્તો વ્યક્તિ તેના જીવનમાં સુખી રહેશે કે નાખુશ, તે તેના કાર્યો, આચરણ તેમજ તેની આસપાસના વાતાવરણ પર આધાર રાખે છે. આથી જ ધાર્મિક ગ્રંથોથી લઈને વિદ્વાનો સુધી બધાએ કહ્યું છે કે વ્યક્તિનો સંગ સારો હોવો જોઈએ. આચાર્ય ચાણક્યએ પણ ચાણક્ય નીતિમાં આ વિશે લખ્યું છે. તેઓએ એવા 3 લોકો વિશે જણાવ્યું છે જેમણે ક્યારેય તેમની સાથે ન રહેવું જોઈએ કારણ કે એક વિદ્વાન અને સફળ વ્યક્તિ પણ તેમની સાથે રહેવાથી દુઃખી જીવન જીવવા માટે મજબૂર થઈ જાય છે.
દુષ્ટ પત્નીઃ ચાણક્ય નીતિ કહે છે કે જો પત્ની સંસ્કારી, ચારિત્ર્યવાન અને બુદ્ધિશાળી હોય તો તે પોતે પણ જીવનમાં સારી રીતે આગળ વધે છે અને દરેક પગલે તેના પતિનો મોટો સહારો બને છે. તે જ સમયે, દુષ્ટ પત્નીનો સંગ એક સફળ અને બુદ્ધિશાળી વ્યક્તિના જીવનને સરળતાથી નરક બનાવી શકે છે એટલા માટે લાઈફ પાર્ટનર સારો હોવો ખૂબ જરૂરી છે.
મૂર્ખ શિષ્યઃ આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે કે જો ગુરુ મહાન વિદ્વાન હોય અને તેમને મૂર્ખ શિષ્ય મળી જાય તો તેમનું જીવન દુઃખી થવામાં સમય નથી લાગતો. ગુરુ તેને શિષ્યના જીવનમાં આવતી દરેક મુશ્કેલીને દૂર કરવાનું શીખવે છે, પરંતુ જો શિષ્ય મૂર્ખ હોય તો વિદ્વાન ગુરુ પણ તેને કંઈ શીખવી શકતા નથી. આવા શિષ્ય સામેના ગુરુની છબી પણ બગાડે છે.
નાખુશ લોકોઃ જો સફળ અને ખૂબ જ સ્માર્ટ વ્યક્તિ આખો સમય નાખુશ લોકોથી ઘેરાયેલો રહે છે, તો તે પણ થોડા સમય માટે નાખુશ રહેવા લાગે છે. લોકોની નકારાત્મકતા તેના પર ખરાબ અસર કરે છે અને તેને ખરાબ વિચારવા માટે પણ મજબૂર કરવા લાગે છે. તેથી આવા લોકોથી દૂર રહેવું જોઈએ.
