જેમ કેન્સર એક જીવલેણ રોગ છે તેમ બ્રેઈન ટ્યુમર પણ જીવલેણ રોગ છે. જો આ રોગની સમયસર સારવાર કરવા માં આવે તો જીવન બચાવી શકાય છે. પરંતુ જ્યારે ગંભીર બીમારી ના લક્ષણો ની જાણ થતી નથી ત્યારે સમય હાથ માંથી નીકળી જાય છે. મગજ ની ગાંઠ શારીરિક અને માનસિક બંને લક્ષણો નું કારણ બની શકે છે. ગાંઠ ના પ્રકાર, સ્થાન અને તબક્કા ના આધારે લક્ષણો બદલાઈ શકે છે.
બ્રેઈન ટ્યુમર ના પ્રારંભિક લક્ષણો ને ઓળખી ને સારવાર શરૂ કરવી જોઈએ. કેટલીકવાર મગજ ની ગાંઠો ધરાવતા લોકો માં કોઈ ચિહ્નો અને લક્ષણો હોતા નથી. મગજ ની ગાંઠ ના લક્ષણો સામાન્ય અથવા ચોક્કસ હોઈ શકે છે. મગજ અથવા કરોડરજ્જુ પર ગાંઠ ના દબાણ ને કારણે એક સામાન્ય લક્ષણ થાય છે. લાક્ષણિક લક્ષણો ત્યારે થાય છે જ્યારે મગજ નો એક ભાગ ગાંઠ ને કારણે યોગ્ય રીતે કામ કરતું નથી.
મગજ ની ગાંઠ ના સંકેતો ને ઓળખવા ખૂબ જ જરૂરી છે, જેથી આ રોગ ને વહેલાસર કાબૂ માં લઈ શકાય. આજે અમે તમને બ્રેઈન ટ્યુમર ના ચિહ્નો અને લક્ષણો વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
મગજ ની ગાંઠ ના કેટલાક સામાન્ય લક્ષણો માં નીચેના નો સમાવેશ થાય છે-
માથા નો દુખાવો
વ્યક્તિત્વ માં ફેરફાર
દ્રષ્ટિ સમસ્યાઓ
વિસ્મૃતિ
મૂડ માં ફેરફાર
સંતુલન ગુમાવવું
ઉબકા
થાક
ચિંતા અથવા હતાશા
ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માં મુશ્કેલી
વાણી સમસ્યાઓ
મૂંઝવણ અથવા દિશાહિન લાગણી
સંકલન નું નુકશાન
સ્નાયુ નબળાઇ
શરીર ની એક બાજુ કળતર અથવા જડતા
મગજ ની ગાંઠો ના પ્રકાર અને તેના લક્ષણો
મેનિન્જિયોમા
તમને જણાવી દઈએ કે લગભગ એક તૃતીયાંશ પ્રાથમિક મગજ ની ગાંઠો મેનિન્જિયોમા છે. તેઓ સામાન્ય રીતે સૌમ્ય હોય છે અને ધીમે ધીમે વધે છે. તેઓ મગજ અને કરોડરજ્જુ ને આવરી લેતા પેશીઓ માંથી વધે છે અને આ વિસ્તારો માં દબાણ લાવે છે. બાળકો માં મેનિન્જિયોમા દુર્લભ અને 60 વર્ષ થી વધુ ઉંમરની સ્ત્રીઓમાં સૌથી સામાન્ય છે. જો આપણે લક્ષણો વિશે વાત કરીએ, તો મેનિન્જિયોમા ના લક્ષણો માં માથા નો દુખાવો, હાથ અથવા પગ માં નબળાઇ, વ્યક્તિત્વ માં ફેરફાર, દ્રષ્ટિ ની સમસ્યાઓ શામેલ હોઈ શકે છે.
ગ્લાયકોબ્લાસ્ટોમા
આ ખૂબ જ જીવલેણ ગાંઠ છે, જે ખૂબ જ ઝડપથી વધી શકે છે. આ કારણોસર વધુ સઘન સારવાર જરૂરી છે. અમેરિકન બ્રેઈન ટ્યુમર એસોસિએશન ના જણાવ્યા મુજબ, આરોગ્ય સંભાળ વ્યાવસાયિકો ગાંઠ ને ગ્રેડ સોંપે છે, તેના આધારે તે કેટલા અસામાન્ય કોષો ધરાવે છે. ગ્રેડ 1 ગાંઠો સૌથી ઓછા જીવલેણ છે. સૌથી ભયંકર ગ્રેડ 4 ગ્લાયકોબ્લાસ્ટોમા છે. તેનાથી મગજ પર દબાણ આવે છે. લક્ષણો માં ઉબકા અને ઉલટી, માથા નો દુખાવો નો સમાવેશ થઈ શકે છે જે સવાર માં વધુ તીવ્ર હોઈ શકે છે, શરીર માં નબળાઇ, જેમ કે હાથ, પગ અથવા ચહેરા માં, સંતુલિત કરવા માં મુશ્કેલી, યાદશક્તિ ની સમસ્યાઓ થાય છે.
એસ્ટ્રોસાયટોમાસ
એસ્ટ્રોસાયટોમાસ મગજ ની ગાંઠો એસ્ટ્રોસાયટ્સ નામ ના કોષો માંથી વધે છે. તેના ગ્રેડ 1 થી 4 સુધી ના હોઈ શકે છે. ગ્રેડ 1 ની ગાંઠો ગ્રેડ 4 ની ગાંઠો કરતાં વધુ ધીમે થી વધે છે. એસ્ટ્રોસાયટોમાસ ના કેટલાક પ્રારંભિક લક્ષણો માં માથાનો દુખાવો, ભુલભુલામણી, વર્તણૂકમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
ક્રેનિયોફેરિન્જિઓમા
ક્રેનિયોફેરિન્જિયોમા કફોત્પાદક ગ્રંથિ ની નજીક વિકસે છે. તે સૌમ્ય ગાંઠ છે. તે પુખ્ત વયના લોકો કરતા બાળકો માં વધુ સામાન્ય છે. આ પ્રકાર ની ગાંઠ કફોત્પાદક ગ્રંથિ અને ઓપ્ટિક ટ્રેક્ટ પર દબાણ લાવે છે. બાળકો માં મેડુલોબ્લાસ્ટોમા અને એપેન્ડીમો મા પણ વધુ જોવા મળે છે. તેના પ્રારંભિક લક્ષણો વૃદ્ધિ માં વિલંબ, સ્થૂળતા, સોજો ઓપ્ટિક નર્વ ને કારણે દ્રષ્ટિ ની સમસ્યાઓ, હોર્મોન ની સમસ્યાઓ હોઈ શકે છે.
મેટાસ્ટેટિક ગાંઠ
મેટાસ્ટેટિક મગજ ની ગાંઠો, અથવા ગૌણ મગજ ની ગાંઠો, શરીર ના અન્ય ભાગો માં રચાય છે. જ્યાં કેન્સર હાજર છે અને લોહી ના પ્રવાહ દ્વારા મગજ માં જાય છે. માથા નો દુખાવો, ટૂંકા ગાળાની યાદશક્તિમાં ઘટાડો, વ્યક્તિત્વ અથવા વર્તનમાં ફેરફાર, શરીરની એક બાજુ નબળાઇ, સંતુલન સાથે મુશ્કેલીઓ સૌથી સામાન્ય લક્ષણો છે.
કફોત્પાદક ગાંઠ
કફોત્પાદક ગ્રંથિમાં કફોત્પાદક ગાંઠો વિકસિત થાય છે અને હોર્મોન સ્તરોને અસર કરે છે. આ ગાંઠો કફોત્પાદક હોર્મોન્સ સ્ત્રાવ કરી શકે છે અને વધારાના લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. તે સ્ત્રીઓમાં વધુ સામાન્ય છે અને તમામ પ્રાથમિક મગજ ની ગાંઠો માં 9-12% છે. તે ધીમે ધીમે વધે છે. જો કે, મોટી ગાંઠ મગજ ની આસપાસ ના વિસ્તારો પર દબાણ લાવી શકે છે. કફોત્પાદક ગાંઠો ના લક્ષણો માં માથા નો દુખાવો, દ્રષ્ટિ ની સમસ્યાઓ, વર્તન માં ફેરફાર, હોર્મોન સ્તરો માં ફેરફારનો સમાવેશ થાય છે.